«Խաղաղության համաձայնագրի տեքստի 80-90 տոկոսը, արտգործնախարարի՝ ինձ տրամադրած տեղեկություններով, արդեն համաձայնեցված է»,- Բաքվի վերահսկողությանն անցած Շուշիում հայտարարել է Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիևը։ Նա հավելել է, որ Հայաստանին ստիպել են տեքստից հեռացնել Արցախի վերաբերյալ դիրքորոշումն ու տերմինաբանությունը, ինչը ճանապարհ բացեց կարգավորման գործընթացի հետագա զարգացման համար։ Միևնույն ժամանակ, ըստ Ալիևի, «երկու հարց բաց է մնում»։                
 

Մտահոգություններ. արտաքին ուժերը Հայաստանը կարող են օգտագործել որպես պլացդարմ Իրանի դեմ, և ՌԴ-ի և Չինաստանի դեմ զսպման քաղաքականության մեջ

Մտահոգություններ. արտաքին ուժերը Հայաստանը կարող են օգտագործել որպես պլացդարմ Իրանի դեմ, և ՌԴ-ի և Չինաստանի դեմ զսպման քաղաքականության մեջ
14.03.2024 | 14:22

Բրատիսլավայի խորհրդաժողովում նաև ափսոսանք է հայտնվել, որ Հայաստանը Նիկոլի օրոք դադարեցրել է աշխատանքը ՌԴ-ի հետ ռազմական դաշինքի ներսում

Երեկ երեկոյան «Բրատիսլավայի հարթակը՝ Ռուսաստանի և Արևմուտքի երկխոսության վայր» վերտառության ներքո մի շատ ուշագրավ հարցազրույց է հրապարակել «News Front» լրատվական գործակալությունը: Գործակալության միջազգային մեկնաբան ՎԼԱԴԻՄԻՐ ԿԱՐԱՍԵՎԻ հարցազրույցը գերմանացի լրագրող և քաղաքագետ, Գերմանիայի Դաշնային Հանրապետության կառավարության նախկին խորհրդական, Բեռլինում Եվրասիական հանրության նախագահ ԱԼԵՔՍԱՆԴՐ ՌԱՐԻ հետ է:

Հարցազրույցում անդրադարձ կա նաև հայ-ադրբեջանական հակամարտությանը, դրա ծավալման վտանգին, դրանում շահագրգռված ուժերի կողմից Հայաստանը Իրանի դեմ պայքարում և Ռուսաստանի ու Չինաստանի դեմ զսպման քաղաքականության մեջ որպես պլացդարմ հնարավոր օգտագործմանը:

Կարևոր է, որ արտերկրի մեր գործընկերներից գոնե ոմանք նույնպես հասկանում են՝ կան հայ-ադրբեջանական հակամարտության ծավալմամբ շահագրգռված ուժեր՝ հաշվի առնելով Ռուսաստանին մոտ լինելը, ինչով, կարծում ենք, ակնարկվում է, որ տվյալ ուժերի նպատակը հայ-ադրբեջանական հակամարտության ծավալմամբ ՌԴ-ին ադրբեջանա- թուրքական տանդեմի հետ պատերազմի մեջ ներքաշելն է, դրանով նրա համար երկրորդ ճակատ բացելը:

Հարցազրույցը չի կորցնում իր արժեքը, եթե նույնիսկ պարոն Ռարի արտահայտած ոչ բոլոր կարծիքներին համաձայն լինենք, օրինակ, նրա, որ ներկայիս շատ վտանգավոր ճգնաժամը, որում գտնվում ենք, գոյաբանական է Արևմուտքի համար, Ռուսաստանի համար և ՈՒկրաինայի համար:

Ո՛չ, Արևմուտքի համար այն գոյաբանական չէ, ՈՒկրաինայի պարտության դեպքում, օրինակ, Գերմանիայի, Ֆրանսիայի կամ Իտալիայի, որպես պետություն, կործանման վտանգ չի սպասռնում: ՈՒկրաինայի (Արևմուտքի) պարտության դեպքում այն միգուցե գոյաբանական լինի արևմտյան որոշ պետությունների ղեկավարների համար, օրինակ, ԱՄՆ-ի, որտեղ մահապատիժն արգելված չէ: ՈՒկրաինայի համար այն նույնպես գոյաբանական չէ, կարող է գոյաբանական լինել, եթե Զելենսկին բանը հասցնի նրան, որ ռուսական զորքերը հասնեն Կիև և Լվով և վերջակետ դնեն ուկրաինական պետականությանը:

Ինչ վերաբերում է Ռուսաստանին, ապա նրա պարագայում, եթե ՆԱՏՕ-ն կամ նրա անդամ պետություններն իրենց զորքերը լայնամասշտաբ կերպով մտցնեն ՈՒկրաինա և կռվեն ռուսական բանակի դեմ, այդ կամ մեկ այլ պատճառով Ռուսաստանը հարկադրված լինի կիրառել իր միջուկային սպառազինությունը, ապա ներկայիս շատ վտանգավոր ճգնաժամը, իրոք, կարող է լինել գոյաբանական, բայց այդ դեպքում այն գոյաբանական կլինի նաև ողջ աշխարհի համար:

Ստորև թարգմանաբար ներկայացնում ենք Ալեքսանդր Ռարի հետ լրագրող Վլադիմիր Կարասևի հարցազրույցը, որը, կարծում ենք, կհետաքրքրի նաև հայ ընթերցողներին:

ԼՐԱԳՐՈՂ- Ալեքսանդր Գլեբովիչ, Բրատիսլավայում տեղի է ունեցել «Միացյալ Թագավորություն-ԵՄ-Ռուսաստան-Մեծ Մերձավոր Արևելք. մարտահրավերներ և հեռանկարներ» մասշտաբային միջազգային խորհրդաժողովը: Դուք դրա մասնակիցն էիք, հանդես եք եկել զեկույցով։ Պատմեք այս խորհրդաժողովի մասին: Ի՞նչ ակնկալիքներ ունեիք: Արդյոք նրանք արդարացա՞ն։

ՌԱՐ- Գիտաժողովը կազմակերպել էր Քաղաքական- տնտեսական վերլուծության և կանխատեսումների համաեվրոպական կենտրոնի (ՊԱՆԱՊ) նախագահ, եվրոպական հայտնի հասարակական գործիչ Աշոտ Գրիգորյանը և շատուշատ հաջող անցավ: Նախ, մեզ մոտ հանգամանալից զրույց ստացվեց մի թեմայի շուրջ, որը հուզում է շատ եվրոպացիների. իսկ ու՞ր է գնում Եվրոպան։

Չէ՞ որ Եվրոպայում հիմա ցնցումներ են տեղի ունենում ոչ միայն ուկրաինական ճգնաժամի հետ կապված։

Ինձ համար շատ հետաքրքիր էր լսել աշխարհի ամենատարբեր երկրների հարգված և հեղինակավոր փորձագետների կարծիքները։

Երկրորդ. կարևոր էր Եվրամիության երկրների և Ռուսաստանի ներկայացուցիչների միջև հանգամանալից երկխոսությունը։ Խորհրդաժողովի մասնակիցներն ուշադիր և հարգանքով լսում էին գործընկերների կարծիքը, նույնիսկ եթե այդ կարծիքը միշտ չէ, որ համընկնում էր իրենց սեփական կարծիքի հետ:

Երրորդ. կարևոր էր լսել միջոցառմանը մասնակցող Սլովակիայի պաշտոնական ներկայացուցիչների ելույթները:

Ինչպես հայտնի է, Բրատիսլավայում ներկայիս ճգնաժամերի վերաբերյալ այլ տեսլական կա, քան, օրինակ, Վարշավայում կամ Պրահայում։

Ես շատ գոհ եմ անցկացված միջոցառման մակարդակից և նրա արդյունքներից։

ԼՐԱԳՐՈՂ- Գիտաժողովի երկրորդ մասը նվիրված էր Կովկասում տիրող իրավիճակին։ Կարելի՞ է խոսել այն մասին, որ կան հայ-ադրբեջանական հակամարտության ծավալմամբ շահագրգռված ուժեր՝ հաշվի առնելով Ռուսաստանին մոտ լինելը։

ՌԱՐ- Թույլ տվեք ասել, որ Բրատիսլավայի խորհրդաժողովում հիմնականում գիտնականներ էին հավաքվել, բայց կային և քաղաքական գործիչներ: Քննարկումը ստացվեց, ըստ էության, շատ օբյեկտիվ։ Ափսոսանք է հայտնվել, որ Հայաստանն իր ներկայիս ղեկավարության օրոք դադարեցրել է աշխատանքը Ռուսաստանի հետ ռազմական միության ներսում։ Մտահոգություններ են հնչել, որ արտաքին ուժերը Հայաստանը կարող են օգտագործել միայն որպես պլացդարմ Իրանի դեմ պայքարում և Ռուսաստանի ու Չինաստանի դեմ զսպման քաղաքականության մեջ: Միևնույն ժամանակ, ելույթ ունեցողներից ոչ մեկը հարցականի տակ չէր դնում Հայաստանի համար Եվրամիության հետ տնտեսական մերձեցման որոշ օգուտներ։ Ընդհանրապես, Եվրոպայում փորձագիտական հանրության մեջ Կովկասի աշխարհաքաղաքական դիրքի վերաբերյալ, ցավոք, շատ քիչ է խոսվում։ Իհարկե, զերծ չմանալով առանց տարածաշրջանում մարդու իրավունքների խնդրի քննարկման։ Շատ կուզենայի, որ այս հակամարտությունում ավելի քիչ ուշադրություն դարձվեր աշխարհաքաղաքական շահերին, որքան բնակչության իրավունքների պահպանմանը, որոնք բնակվում են այնտեղ:

ԼՐԱԳՐՈՂ- Ինչու՞մ եք տեսնում Բրատիսլավայի խորհրդաժողովի գլխավոր արդյունքը:

ՌԱՐ- Այն, որ այն տեղի ունեցավ: Որքան էլ տարօրինակ հնչի, բայց նմանաբնույթ խորհրդաժողովներ հիմա շատ դժվար է լինում անցկացնել, քաղաքական իրավիճակը դյուրին չէ, Եվրամիությունում շատերի մոտ կարծիք է ձևավորվում, որ ավելի լավ է Ռուսաստանի ներկայացուցիչների հետ ընդհանրապես չխոսել։

Մենք դա բացարձակապես սխալ ենք համարում։ Մենք չենք ուզում, և մենք վախենում ենք նոր երկաթե վարագույրից Եվրոպայում: Արևմուտքում խիստ քննադատության են ենթարկվում նրանք, ովքեր խոսում են ուկրաինական հակամարտությունում Ռուսաստանի դիրքորոշման վերաբերյալ որոշակի ըմբռնման մասին։ Ընդունված է նրանց լռեցնել, մեկուսացնել, քանի որ ռուսական տեսակետը հայտարարված է կատաղի քարոզչություն կամ պարզապես սուտ։ Բայց, այնուամենայնիվ, մենք հույս ունենք, որ Սլովակիայում, Բրատիսլավայում հնարավոր կլինի շարունակել երկխոսությունը, կարող է նույնիսկ կառուցվել մշտական հարթակ՝ խաղաղություն փնտրելու և ուկրաինական ճգնաժամի համար դիվանագիտական լուծումներ գտնելու համար։

ԼՐԱԳՐՈՂ- Ձեր կարծիքով, այս երկխոսությունն իմաստ ունի՞:

ՌԱՐ- Այո, ես երկու ձեռքով կողմ եմ երկխոսությանը: Պետք է հասկանալ, որ մենք գտնվում ենք շատ վտանգավոր ճգնաժամի մեջ։ Այն գոյաբանական է Արևմուտքի համար, Ռուսաստանի համար և ՈՒկրաինայի համար։ Խստագույն կերպով խախտվել է եվրոպական անվտանգության ողջ համակարգը, որը կառուցվել էր սառը պատերազմի ավարտից հետո։ Արևմուտքը Ռուսաստանը դիտարկում է որպես ՈՒկրաինայի վրա հարձակված Երկիր։ Ռուսաստանն Արևմուտքին դիտարկում է որպես հակառակորդ, որը ՆԱՏՕ-ի ընդլայնման միջոցով սպառնում Է Ռուսաստանի անվտանգությանը։ Եվրամիությունը կարծում է, որ ՈՒկրաինան պետք է դառնա Արևմուտքի մի մասը։ Ռուսաստանում Արևելյան ՈՒկրաինան համարում են Մեծ Ռուսաստանի պատմական տարածք։

Մեզ երկխոսություն է պետք։

Լրագրող- Շնորհակալություն, Ալեքսանդր Գլեբովիչ, մեր հրատարակությանը հարցազրույցի համար:

Առաջաբանը և թարգմանությունը՝

Արթուր ՀՈՎՀԱՆՆԻՍՅԱՆԻ

Դիտվել է՝ 9680

Հեղինակի նյութեր

Մեկնաբանություններ